İSRAİL YAHUDİ DEVLETİNİN KURULMASI

1 947 - BM'NİN FİLİSTİN PROJESİ
VE İSRAİL DEVLETİNİN KURULUŞU

1947 yılında, Filistin'i 1920 yılından beri yöneten İngiltere, Siyonist-Arap sorununu çözme sorumluluğunu Birleşmiş Milletler'e devretti. Bölge, Araplarla Yahudi göçmenler arasındaki kronikleşmiş huzursuzluğun pençesinde kıvranıyordu. Yahudiler artık toplam Filistin nüfusunun üçte birini oluşturuyorlardı ve toprakların yüzde 6'sının sahibi olmuşlardı. Tüm bunların üzerine, yüzbinlerce Yahudi'nin Avrupa'daki Nazi katliamından kaçmasıyla birlikte durum daha kritik bir hal aldı. Katliamdan kaçamayan 6 milyon Yahudi, II. Dünya Savaşı sırasında öldürüldü. Birleşmiş Milletler, bölgeyi Yahudiler ve Filistinliler arasında bölmeyi öngören tavsiye kararını aldı. Yahudi tarafı BM'nin önerisini kabul ederken, Filistin temsilcileri reddettiler.
Bölme planı, Filistin topraklarının yüzde 56.47'sinin Yahudi devletine, 45.53'ünün ise Arap devletine verilmesini öngörüyordu. Kudüs'ün etrafında ise uluslararası bölge oluşturulacaktı. 29 Kasım 1947'de plan BM ülkeleri arasında oylamaya açıldı. 33 ülke planı kabul ederken, 13 ülke aleyhte oy kullandı, 10 ülke ise çekimser kaldı. Filistinlilerin reddettiği plan, hiç bir zaman uygulanmadı.

İngiltere, 15 Mayıs 1948'de Filistin üzerindeki yönetimine son verme kararını açıkladı. Filistin'deki çatışmalar sırasında İngiliz askerlerinin ölmesi, bölgedeki İngiliz varlığını İngiltere kamuoyunda kabul edilemez hale getiriyordu. Ayrıca İngiltere, ABD'nin bölgeye daha fazla Yahudi göçmen alınması için yaptığı baskıdan bunalmıştı. Araplar ve Yahudiler, İngiliz varlığı olmadan yüzyüze gelecekleri güne hazırlanmaya başladılar. Her iki taraf da silahlanıyor, birliklerini seferber ediyordu. İlk operasyonlar, 1947 yılının Aralık ayında Yahudi güçleri tarafından Filistin köylerine düzenlendi.

2000 yıllık süreçten sonra kurulan ilk Yahudi devleti olan İsrail, 14 Mayıs 1948 tarihinde Tel Aviv'de ilan edildi.

Kuruluş bildirisi, son İngiliz birliğinin bölgeden çekilmesinin ardından derhal yürürlüğe kondu. Filistinliler, 15 Mayis'ı 'El Nakba', yani 'felaket günü' ilan ettiler.

1948 yılı, Yahudi ve Arap ordularının birbirlerinin bölgesine düzenlediği saldırılarla başladı. İrgun ve Lehi militan grupları tarafından desteklenen Yahudi güçleri, ilerlediler. Yahudi devleti için tahsis edilen bölgelerin yanısıra Filistin devletine verilmesi öngörülen topraklara da girdiler.

İrgun ve Lehi örgütleri, 9 Nisan 1948'de Deir Yassin köyünün sakinlerini katlettiler. Katliam korkusuyla yüzbinlerce Filistinli Lübnan, Mısır ve Bati Şeria'ya kaçtı. Yahudi birlikleri, Negev, Galilee, Batı Kudüs ve kıyı bölgesinin çoğunu aldı.

İsrail devletinin ilan edilmesinin ardından Ürdün, Mısır, Lübnan, Suriye ve Irak'tan gelen birlikler İsrail'i istila etti fakat püskürtüldüler. Yapılan ateşkes anlaşmaları, İsrail'in sınırlarını oluşturdu.

Mısır Gazze Şeridi'ni alırken, Ürdün Doğu Kudüs çevresindeki bölgeyi ve bugün Batı Şeria olarak bilinen kesimi ilhak etti.